Ummanla Ticari ilişkiler
(TC Büyükelçiliği Muskat Ticaret Müşavirliği ofisinden alınmşıtır)
UMMAN SULTANLIĞI MUSKAT BÜYÜKELÇİLİĞİ Ticaret Müşavirliği |
TEMEL GÖSTERGELER
- Yüzölçümü: 309,500 km²
- Nüfus: 2,780,000 (2008) 890,000’i yabancı
- Başkent: Muskat
- Yönetim Şekli: Monarşi. 1970 yılından beri Sultan Qaboos bin Said Al Said tarafından yönetilmektedir. Ancak Meclis ed Devle ve Meclis Eşşura adında iki meclis de bulunmaktadır
- Kişi Başına GSMH: 23.497 $ (2009) tahmini
- GSM H’nin Sektörel Dağlımı: Hizmet 61.8%, Sanayi 36.1%, Tarım 2.1%
- İşsizlik: %15 (2008)
- Enflasyon: %12,4 (2008) ve %4 (2009)
EKONOMİK GÖSTERGELER (I )
Yıllar |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
2009* |
GSYIH (USD) |
30.835 |
36.095 |
40,090 |
54.097 * |
53.105 |
GSYIH (Reel büyüme) % |
5,8 |
7,5 |
5,8 |
6,4 |
2,7 |
Enflasyon (TÜFE) |
1,9 |
3,2 |
11,6 |
12,5 |
4,0 |
İhracat |
18.692 |
21.6 |
24.681 |
37.707 |
29.4 |
İthalat |
8.029 |
10.9 |
16,018 |
23,129 |
18.4 |
Dış borçlar |
3.472 |
3.465 |
5.962* |
7.700 |
7.500 |
Döviz rezervleri |
4.358 |
5.014 |
9,524* |
11,582* |
11.813 |
EKONOMİK GÖSTERGELER(II )
Para Birimi |
Oman Riyali (OMR) |
Para Birimi Paritesi |
1 OMR=0.3845 USD |
Dış Borç |
7.5 milyar dolar *(2009) |
Cari işlemler Dengesi |
5.5 milyar USD (2008), 0.6 milyar dolar (2009) |
İstihdam |
900.000 kişi (2008) |
İşsizlik Oranı (%) |
15 |
Asgari Ücret |
120-150 OMR (Ummanlılar için) |
Enflasyon (%) |
%4 (tüketici fiyatları endeksine göre) (2009)* |
Elektrik Üretimi |
16,048 Milyar kWh (2008) |
Elektrik Tüketimi |
15,334 Milyar kWh (2008) |
Petrol Üretimi |
277 milyon varil (2008), 288 milyon varil (2009)* |
Petrol Tüketimi |
85.000 Varil / gün (2007) |
Petrol İhracatı |
21.8 milyar $ (2008) 14.08 milyar$ (2009)* |
Petrol Dışı İhracat |
15.9 Milyar $ (2008 ), 4.40 Milyar $ (2009) |
Petrol Rezervi |
5,5 Milyar varil (2009) |
Doğal Gaz Rezervi |
30 trilyon M³ (2008) |
Doğal Gaz Üretimi |
848 Milyar m³ (2008) |
Doğal Gaz Tüketimi |
475 Milyar m³ (2008) |
Doğal Gaz İhracatı |
373 Milyar m³ (2008) |
Başlıca Limanlar |
Matrah, Mina' al Fahl, Mina' Raysut, Salalah, Sohar |
GSMH BİLEŞENLERİ VE SEKTÖREL DAĞILIMI
UMMAN’IN DIŞ TİCARETİ
İHRACAT
A |
İHRACAT |
2007 |
2008 |
%Değ |
1- |
Petrol&Doğal gaz |
18,605,280 |
28,662,000 |
54.1 |
Ham petrol |
14,326,740 |
21,879,000 |
52.7 |
|
Rafine petrol |
1,202,280 |
2,618,000 |
117.8 |
|
Likit gaz |
3,075,876 |
4,162,000 |
35.3 |
|
2- |
Petrol Dışı İhracat |
3,330,006 |
5,101,000 |
53.2 |
Canlı hayvanlar |
224,202 |
454,220 |
102.6 |
|
Madenler |
1,161,000 |
1,621,000 |
39.6 |
|
Kimyasal Ürünler |
455,886 |
798,720 |
75.2 |
|
Plastik&Kauçuk ürünleri |
107,844 |
486,98 |
351.6 |
|
Baz metaller |
311,406 |
428,480 |
37.6 |
|
Elektrikli makinalar |
463,368 |
605,020 |
30.6 |
|
Diğerleri |
606,042 |
707,980 |
16.8 |
|
3- |
Re-Exportlar |
2,588,514 |
3,941,080 |
52.3 |
Elektrikli makinalar |
260,580 |
338,000 |
29.7 |
|
Diğer taşıma&ulaşım araçları |
2,021,946 |
3,109,100 |
53.8 |
|
Diğerleri |
306,246 |
490,880 |
60.3 |
|
Toplam İhracat: |
24,681,000 |
37,707,000 |
52.8 |
UMMAN’IN DIŞ TİCARETİ
İTHALAT
B |
İTHALAT |
|||
Madenler |
799,284 |
1,073,280 |
34.3 |
|
Kimyasal ürünler |
728,334 |
996,840 |
36.9 |
|
Plastik&kauçuk ürünleri |
547,476 |
1,040,000 |
90.0 |
|
Baz metaller |
2,549,298 |
3,645,200 |
43.0 |
|
Elektrikli makinalar |
4,107,102 |
5,385,900 |
31.1 |
|
Taşıtlar |
4,076,916 |
6,093,100 |
49.5 |
|
Diğerleri |
2,522,724 |
4,679,220 |
85.5 |
|
Toplam İthalat: |
16,018,000 |
23,129,000 |
44.4 |
TİCARET ORTAKLARI
- İhracatındaki Başlıca Ülkeler : Çin %31.7, Güney Kore %17, BAE %11.7, Japonya %11, Tayland %7.1
- İthalatında Başlıca Ülkeler : BAE %27,2, Japonya %15,6, ABD %5,7, Çin %4,6, Hindistan %4,5, Güney Kore %4,2, Almanya %4,2
- Umman Japonya G.Kore ve Çin’e temel olarak petrol satmakta ve bu ülkelerden özellikle de Japonya’dan ağırlıklı olarak taşıt ve bazı elektrikli ve elektronik eşyalar almaktadır. Toyota ülkeden en çok tutalan ve satılan binek otomobili markası olup sokakta görülen 5 taşıttan 3’ünün Toyota olduğunu söylemek abartılı olmaz.
DİĞER ÜLKELERLE TERCİHLİ TİCARET ANLAŞMALARI
Umman
- Büyük Arap Serbest Ticaret Anlaşması GAFTA (Bahreyn, Mısır, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Libya, Fas, BAE, Filistin, Katar, Suudi Arabistan, Sudan, Suriye, Tunus, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yemen) üyesidir.
- Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) (Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Suudi Arabistan, Katar, Kuveyt) üyesidir. (Gümrük Birliği)
- ABD ile STA anlaşması vardır
TÜRKİYE İLE İLİŞKİLER
(Yasal Alt Yapı)
İki ülke arasında bir çok anlaşma ve protokol imzalanmıştır. Ancak iş adamlarımız için en önemli olan iki anlaşma yakın zamanda meclis ve bakanlar kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe girmiştir.
- Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması
- Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması
İKİLİ TİCARİ İLİŞKİLER
YILLAR |
İHRACAT |
DEĞİŞİM (%) |
İTHALAT |
DEĞİŞİM (%) |
HACİM |
DENGE |
2004 |
29.119 |
* |
1.386 |
* |
30.505 |
27.733 |
2005 |
39.959 |
37,23 |
3.871 |
179,2 |
43.830 |
36.088 |
2006 |
71.000 |
77,68 |
2.113 |
-45,4 |
73.113 |
68.887 |
2007 |
91.831 |
29,34 |
24.334 |
1051,6 |
116.165 |
67.497 |
2008 |
215.755 |
134,9 |
10.611 |
-56,3 |
226.366 |
205.144 |
2009 |
105.539 |
-51 |
16.583 |
56,29 |
122.122 |
88.956 |
2009 (Ocak-Şub) |
5.823 |
* |
28,5 |
5.852 |
5.794 |
|
2010 (Ocak-Şub) |
12.879 |
121 |
2,692 |
9183 |
15.571 |
10.187 |
İHRACATIMIZ
Ürün Adı (Fasıl) |
2008 |
2009 |
Değişim(%) |
|
67 |
DEMİR VE ÇELİK |
106.681.916 |
29.804.443 |
-72,06 |
6760 |
DEMİR-ÇELİK FİLMAŞİN,ÇUBUK,PROFİL,PALPLANŞLAR |
81.473.688 |
18.304.679 |
|
6726 |
DEMİR,ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YARI MAMULLER-AĞIRLIKÇA KARBON < % 0,25 |
22.653.271 |
6.013.897 |
|
77 |
ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR |
28.493.421 |
10.004.622 |
-64,89 |
7731 |
İZOLE EDİLMİŞ TEL,KABLO,ELEKTRİK İLETKENİ,FİBER OPTİK KABLOLAR |
21.942.878 |
6.918.185 |
|
04 |
HUBUBAT VE MAMULLERİ |
395.793 |
6.239.302 |
1476,41 |
0462 |
BULGUR,İRMİK VE PELLETLER-BUĞDAYDAN |
0 |
3.299.308 |
|
69 |
METALLERDEN NİHAİ ÜRÜNLER |
15.243.582 |
5.744.744 |
-62,31 |
6911 |
DEMİR VEYA ÇELİK İNŞAAT |
5.341.699 |
3.544.971 |
|
05 |
SEBZELER,MEYVALAR VE MAMULLERİ |
7.653.908 |
5.703.572 |
-25,48 |
0567 |
SEBZE,MEYVA KARIŞIMLARININ KONSERVELERİ (SİRKELİ,ASETİK ASİTLİ) |
7.106.153 |
5.333.018 |
|
65 |
TEKSTİL ELYAFI VE MAMULLERİ |
5.175.246 |
4.922.914 |
-4,88 |
6595 |
KOKO LİFLERİNDEN VE DİĞER ELYAFTAN YER KAPLAMALARI |
4.329.834 |
4.487.259 |
|
33 |
TAŞKÖMÜRÜ KATRANI VE HAM PETROLDEN ÜRÜNLER |
11.439.753 |
4.755.107 |
-58,43 |
3340 |
AKARYAKIT |
11.439.753 |
4.755.107 |
|
72 |
BELİRLİ SANAYİ KOLLARINDA KULLANILAN MAKİNA VE CİHAZLAR |
7.382.041 |
4.634.536 |
-37,22 |
7283 |
TAŞ,CEVHER YIKAMA,AYIRMA,AGLOMERE ETME MAKİNA VE CİHAZLARI |
4.964.391 |
4.080.209 |
|
74 |
DEĞİŞİK SANAYİ KOLLARINDA KULLANILAN MAKİNA VE CİHAZLAR |
2.616.355 |
4.558.154 |
74,22 |
7413 |
SANAYİ VE LABORATUVAR FIRINLARI |
90.099 |
1.723.072 |
|
78 |
KARA ULAŞIM ARAÇLARI |
3.333.352 |
4.048.585 |
21,46 |
7832 |
YARI RÖMORKLAR İÇİN ÇEKİCİLER |
0 |
2.407.491 |
|
7822 |
ÖZEL AMAÇLI MOTORLU TAŞITLAR |
0 |
648.508 |
|
DİĞER ÜRÜNLER |
27.339.775 |
25.123.842 |
||
TOPLAM |
215.755.142 |
105.539.821 |
-51.08 |
POTANSİYEL VADEDEN İHRAÇ KALEMLERİ
- BAŞTA DEMİR-ÇELİK OLMAK ÜZERE BÜTÜN İNŞAAT MALZEMELERİ.
- İNŞAAT MAKİNALARI
- ELEKTRİK KABLOLARI, TRAFOLAR, AYRINLATMA DİREKLERİ VS.
- OTO VE İŞ MAKİNALARI YEDEK PARÇALARI
- BEYAZ EŞYA
- PETOL VE DOĞAL GAZ EKİPMANLARI, ARA ELEMANLARI
- MAKİNALAR
- GIDA (ÖZELLİKLE BAKLİYAT, UN, KURUYEMİŞ VE KONSERVE GIDA)
- AYAKKABI VE TERLİKLER, MOBİLYA, EV TEKSTİLİ, KOZMETİK ÜRÜNLERİ.
İTHALATIMIZ
Ürün Adı (Fasıl) |
2008 |
2009 |
Dğş (%) |
|
57 |
PLASTİKLER VE MAMULLERİ |
5.476.515 |
14.083.606 |
157,16 |
5743 |
POLİKARBONATLAR, ALKİT REÇİNELER, DİĞER POLİESTERLER-İLK ŞEKİLDE |
0 |
13.961.360 |
|
65 |
TEKSTİL ELYAFI VE MAMULLERİ |
0 |
1.750.989 |
- |
6514 |
SENTETİK-SUNİ ELYAFTAN DİKİŞ İPLİĞİ |
0 |
1.749.468 |
|
51 |
ORGANİK KİMYASAL ÜRÜNLER |
3.468.939 |
409.994 |
-88,18 |
5157 |
AZOTLU VE DİĞER HETEROSİKLİK BİLEŞİKLER |
133.500 |
409.994 |
|
58 |
PLASTİKTEN MAMULLER |
146.290 |
140.494 |
-3,96 |
5822 |
POLİMERLERDEN LEVHA, PELİKÜL,LAMLAR-TAKVİYESİZ |
146.290 |
140.494 |
|
89 |
ÇEŞİTLİ MAMUL EŞYA |
8.114 |
113.673 |
1300,95 |
8919 |
ATEŞLİ SİLAHLARIN AKSAM VE PARÇALARI |
0 |
109.614 |
|
54 |
VİTAMİNLER, HORMONLAR, ALKOLOİDLER, ANTİBİYOTİKLER, İLAÇLAR, TIBBİ EŞYA |
1.415.225 |
51.777 |
-96,34 |
5413 |
ANTİBİYOTİKLER |
1.415.225 |
51.777 |
|
71 |
ENERJİ ÜRETEN MAKİNA VE CİHAZLAR |
0 |
8.315 |
- |
7165 |
PİSTONLU MOTORLU ELEKTROJEN GRUPLARI, TURBO JENERATÖRLERİ |
0 |
8.315 |
|
76 |
HABERLEŞME, HAYAL-SES KAYIT CİHAZLARI |
0 |
8.194 |
- |
7643 |
TELEFON, TELGRAF, RADYO VB.VERİCİ VE ALICI CİHAZLAR |
0 |
8.194 |
|
99 |
BASKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIS DIGER ESYALAR VE PARA |
0 |
8.000 |
- |
9991 |
BASKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIS DIGER ESYALAR |
0 |
8.000 |
|
66 |
METAL DIŞI MİNERAL MAMULLER |
355 |
4.148 |
1068,45 |
6633 |
ALÇI, ÇİMENTO ESASLI BİLEŞİKLERDEN EŞYA |
355 |
4.148 |
|
DİĞER ÜRÜNLER |
95.257 |
4.702 |
||
TOPLAM |
10.610.695 |
16.583.892 |
56,29 |
UMMAN'DA TÜRK İNŞAAT
TAAHHÜT FİRMALARI
- UMMAN'A TÜRK İNŞAAT TAAHHÜT FİRMALARI 2000 YILINDAN İTİBAREN GİRMEYE BAŞLAMIŞLARDIR.
- MEVCUT SAYI: 18
- 2000 YILINDAN İTİBAREN ÜSTLENİLEN PROJELERİN TOPLAM BEDELİ YAKLAŞIK 5,3 MİLYAR DOLAR
- ORTAKLARIN PAYI ÇIKARTILDIĞINDA YAKLAŞIK 3,5 MİLYAR DOLAR
- PROJELERİN BÜYÜK BİR KISMI 2006 KASIM AYI SONRASI ALINMIŞTIR.
- BLUE CITY (ENKA), DUQM LİMANI VE BİD BİD-SUR YOLU (STFA), YENİ MUSKAT HAVA ALANI 1. FAZ (TAV), AL BATİNAH SAHİL YOLU (MAKYOL) ALINAN YÜKSEK BEDELLİ PROJELERDEN BAZILARIDIR.
- AYRICA FİRMALARIMIZ YENİ SALALAH HAVAALANI, YENİ MUSKAT HAVAALANI 3. FAZ, DUQM HAVAALANI, SALALAHTA SU DAĞITIM ŞEBEKESİ, ENERJİ SANTRALLERİ VE DİĞER BAZI YOL PROJELERİ İÇİN DE TEKLİF VERMİŞ BEKLEMEKTEDİRLER.
YENİ FIRSATLAR
ÇEŞİTLİ KAYNAKLARDAN EDİNİLEN BİLGİLERE GÖRE YAKINDA:
- İKİ ENERJİ SANTRALİ PROJESİ
- KANALİZASYON VE ATIK SU PROJELERİ (UMMAN'IN BÜYÜK BÖLÜMÜNDE HALA KANALİZAYON SİSTEMİ MEVCUT DEĞİLDİR)
- YENİ YOL PROJELERİ
- DEMİR YOLU PROJESİ
- BAZI TURİSTİK PROJELER (Umman devleti 2005-2017 yılları arasında 17 milyar dolarlık turizm yatırımı yapmayı hedeflemektedir)
İHALELERİ AÇILACAKTIR.
PLANLANAN YADA BAŞLAMIŞ BAZI TURİSTİK PROJELER
Mirbat Beach Project | Dhofar Tourism Company | USD 2.5 billion | |
The Wave, Muscat | The Wave, Muscat | USD 2.4 billion | |
Integrated Tourist Resort Complex | Yenkit Tourism Development | USD 2.0 billion | |
Salam Yiti Project |
Sama Dubai and Oman Tourism
Development Company
|
USD 2.0 billion | |
Omagine Project | Omagine LLC |
|
USD 1.6 billion |
Barka Resort | Alargan Int. Real Estate Company | USD 1.1 billion | |
Qaryat Qurum | Al Qurum Properties LLC | USD 1.0 billion | |
Tilal Al Khuwair | Al Madina Real Estate Co. | USD 1.0 billion | |
Salalah Beach, Jebel Sifah and |
Al Sodah Island Muriya Tourism
Development Company
|
USD 850 million | |
Intercontinental Muscat Hotel
Expansion
|
Oman Tourism Development
Company
|
USD 800 million | |
Khasab Resort | Majan Gulf Properties |
USD 780 million |
|
İHALELERİ NEREDEN TAKİP EDELİM?
İHALELERİ TAKİP EDEBİLECEĞİNİZ ADRESLER:
- www.tenderboard.gov.om
- PDO İHALELERİ İÇİN: www.pdotenders.com
- UMMAN TİCARET ODASININ WEBSİTESİ: www.chamberoman.com
- VE MÜŞAVİRLİĞİMİZ WEBSİTESİ: www.musavirlikler.gov.tr
İHALELERE BAŞVURU ŞARTLARI
İHALELER GENELDE İKİYE AYRILMAKTADIR: ULUSLARASI İHALELER VE SADECE YEREL ŞİRKETLERE AÇIK İHALELER
- Uluslarası ihaleler için sponsor yada yerel ortak zorunluğu yoktur. Ancak Tenderboarda kayıt yaptırmak gerekmektedir.
- Genelde büyük çaplı, geniş araç ekipman ve teknik bilgi gerektiren büyük projeler Uluslarası ihalelere konu olmaktadır.
- Uluslarası ihalelerde yerel ortak zorunluluğu bulunmamakla birlikte güçlü ve stratejik bir ortaklığın ihalenin alınmasında olumlu katkı sağlayabileceği gözardı edilmemelidir.
- Ayrıca, sadece yerel firmalara açık olan bazı ihalelere katılmak açısından da Ummanda yerel bir şirket kurmanın yararı olacaktır.
***ASKERİ İHALELER HARİÇ DEVLETİN BÜTÜN HİZMET VE MAL ALIMLARI TENDERBOARD ARACILIĞIYLA YAPILMAKTADIR.***
UMMAN'DA FİRMA KURMAK
UMMAN’DA FİRMA KURMANIN KURAL VE PROSEDÜRLERİ KISACA ÖZETLENMİŞTİR;
- Öncelikle güvenilir bir ortak yahut sponsor (sleeping partner) bulmak
- 1. sınıf bir firma kurmak için 150.000 OR sermaye, excellent için 250.000, firmanın %100 payına sahip olmak için 500.000 OR sermaye gereekmektedir.
- Yabancı ortağın payı %70’e kadar çıkabilmektedir. %49 olması halinde firma Ummanlı firma olarak tescil edilecek ve işlem görecektir.
- Prosedürlerinin kolay olması ve vergi avantajı nedeniyle en çok tercih edilen tip LLC olmaktadır.
- Şirket kurmak için Ticaret Bakanlığına müracaat ederek bir isim bildirmek, kuruluş evraklarını alıp doldurmak ve banka sermayenin bankaya yatırıldığına dair dekontu Bakanlığa sunmak gerekmektedir.
- Şirketler %12 kurumlar vergisine tabidir. GV ve KDV uygulaması bulunmamaktadır.
- Omanizasyon politikası gereği %30 Ummanlı çalıştırma yükümlülüğü sözkonusu.
- Umman'da 2 serbest bölge (Al mazunah ve Salalah) 6 adet Organize Sanayi Bölgesi (Sohar, Rusayl, Raysut, Sur, Nizwa, Buraim) mevcuttur.
- OSB’lerde 5+5 yıl SB’lerde 30 yıl vergi muafiyeti bulunmaktadır.
- SB’lerde hertürlü ithalat ve ihracat için GV muafiyeti, OSB’lerde makina ve ekipman ile ara malları için 5 yıl GV muafiyeti.
- SB’lerde sermayenin %100’üne sahip olunabilmekte ve %10 Ummanlı çalıştırma yeterli görülmektedir.
- SB’lerde sınırsız para transferi serbestçe yapılabilmektedir.
- OSB’lerde devlet ucuz arsa (M2: 250 baisa), ucuz elektrik (12 baisa KW/S), su (Galonu 3 baisa) ve gaz (M3’ ü 20 baisa) ve altyapı imkanları sağlamaktadır.
- Ayrıca, üretime yönelik yatrırımlara çok cazip kredi imkanları sağlanmaktadır.
UMMAN'DA YATIRIM YAPMAK
UMMAN’DA ÜRETİME YÖNELİK YATIRIM YAPAN YABANCI FİRMALARA ÇEŞİTLİ TEŞVİK SİSTEMLERİ MEVCUTTUR:
- Umman'da 2 serbest bölge (Al mazunah ve Salalah) 6 adet Organize Sanayi Bölgesi (Sohar, Rusayl, Raysut, Sur, Nizwa, Buraim) mevcuttur.
- OSB’lerde 5+5 yıl SB’lerde 30 yıl vergi muafiyeti bulunmaktadır.
- SB’lerde hertürlü ithalat ve ihracat için GV muafiyeti, OSB’lerde makina ve ekipman ile ara malları için 5 yıl GV muafiyeti.
- SB’lerde sermayenin %100’üne sahip olunabilmekte ve %10 Ummanlı çalıştırma yeterli görülmektedir.
- SB’lerde sınırsız para transferi serbestçe yapılabilmektedir.
- OSB’lerde devlet ucuz arsa (M2: 250 baisa), ucuz elektrik (12 baisa KW/S), su (Galonu 3 baisa) ve gaz (M3’ ü 20 baisa) ve altyapı imkanları sağlamaktadır.
- Ayrıca, üretime yönelik yatrırımlara çok cazip kredi imkanları sağlanmaktadır.
***ASKERİ İHALELER HARİÇ DEVLETİN BÜTÜN HİZMET VE MAL ALIMLARI TENDERBOARD ARACILIĞIYLA YAPILMAKTADIR.***